nabestaande

Goedkeuring wetsvoorstel

De Eerste kamer heeft in 2010 een wetsvoorstel omtrent affectieschade afgewezen, omdat zij wilden voorkomen dat er in Nederland net als in de Verenigde Staten een claimcultuur zou ontstaan. De Eerste Kamer heeft de knoop op 10 april 2018 doorgehakt en het wetsvoorstel voor affectieschade aangenomen, die per 1 januari 2019 zal ingaan. De Eerste Kamer heeft de volgende oplossing gevonden om de angst voor claimcultuur tegen te gaan, zo wordt de hoogte van de vergoeding afgebakend en wordt de groep die voor affectieschade in aanmerking zou kunnen komen begrensd. Met andere woorden worden er een aantal eisen gesteld om daadwerkelijk affectieschade te kunnen ontvangen door nabestaanden of dierbaren van het slachtoffer.^[1]

Affectieschade

Affectieschade is een schadevorm voor nabestaanden of dierbaren van een overleden of gewond persoon ter compensatie van de schade die zij geleden hebben. Met affectieschade wordt de immateriële schade bedoeld. Hierbij kun je denken aan bijvoorbeeld een verkeersongeluk, medische fout, bedrijfsongeval of geweldsmisdrijf. Voor 1 januari 2019 kan alleen het slachtoffer zelf een smartengeldvergoeding vorderen van diegene die aansprakelijk is voor zijn of haar letselschade. Een vergoeding voor affectieschade was tot op heden in het huidige Nederlandse recht niet mogelijk. Met de komst van de nieuwe wet affectieschade krijgen nabestaanden of dierbaren een erkenning voor de emotionele schade die zij in de betreffende periode hebben geleden. “Financiële genoegdoening helpt bij de verwerking van de gebeurtenis”, aldus de wetgever. In de Verenigde Staten is dit een bekend fenomeen, doordat er enorme bedragen (soms wel in de miljoenen) worden uitgekeerd ter compensatie van de geleden schade. In de meeste Europese landen wordt er al wel een vorm van affectieschade aan nabestaanden of dierbaren uitgekeerd, echter is de hoogte hiervan en de groep die hiervoor in aanmerking komt per land anders geregeld.

Besluit vergoeding affectieschade^[2]

Zoals hierboven genoemd, worden er eisen gesteld om in aanmerking te komen voor affectieschade. Daardoor kan niet iedereen aanspraak maken op vergoeding van affectieschade. Volgens het Besluit vergoeding affectieschade komen de volgende nabestaanden of dierbaren in aanmerking voor een vergoeding^[3]:

• De partner van het slachtoffer; 
• Kinderen van het slachtoffer; 
• De ouders van het slachtoffer; 
• Eventueel pleegkinderen van het slachtoffer; 
• Eventueel andere personen die in nauwe relatie tot het slachtoffer staan.

Wat betreft de bedragen is er in het Nederlands recht een regeling met vaste bedragen tussen € 12.500,- en € 20.000,- door de wetgever vastgesteld.^[4]Hiervoor is gekozen, om te voorkomen dat de hiervoor genoemde claimcultuur ontstaat. De emotionele schade van de nabestaanden of dierbaren moet vergoed worden, met deze vastgestelde bedragen wordt er een commercieel onderhandelings-podium voorkomen. Welk bedrag er betaald moet worden, hangt onder meer af van: 

• De relatie met het slachtoffer; of
• Er sprake is van een ongeluk; of
• Een misdrijf; en/of 
• Er sprake is van ernstig en blijvend letsel (naar oordeel van de rechter) of overlijden. 

De rechter zal uiteindelijk moeten oordelen of iemand aan de eisen voldoet van het Besluit vergoeding affectieschade en wat de hoogte zal zijn van de vergoeding. 

---

^[1]Memorie van toelichting, affectieschade.

^[2]Besluit van 20 april 2018 tot vaststelling van bedragen voor nadeel van naasten dat niet in vermogensschade bestaat (Besluit vergoeding affectieschade).

^[3]Artikel 6:107, tweede lid, en artikel 6:108, vierde lid, BW.

^[4]Besluit van 20 april 2018 tot vaststelling van bedragen voor nadeel van naasten dat niet in vermogensschade bestaat (Besluit vergoeding affectieschade).