Deel 2: Hoe zit het met proceskostenvergoeding in bestuursrechtelijke procedures?

Stel, u kiest ervoor om een bezwaar aan te tekenen tegen een besluit van een bestuursorgaan (bijvoorbeeld: gemeente, CJIB, Belastingdienst etc.). Zoals in de vorige blog werd vermeld, is het altijd aangeraden om hierover een jurist en/of advocaat te benaderen. U zou wellicht denken dat u liever zelf uw bezwaarschrift opstelt, om de hoge advocaatkosten te vermijden. U kunt echter in veel gevallen aanspraak maken op een kostenvergoeding, wanneer u een bezwaar- of beroepsprocedure via een juridische dienstverlener laat uitvoeren. In deze blog zal ik het onderwerp omtrent de kostenvergoeding in bezwaar- en beroepsprocedures uiteenzetten. Daarnaast zal ik de mogelijkheden om hiervoor in aanmerking te komen toelichten. 

Vermelding in uw brief

In artikel 7:15 lid 2, 7:28 lid 2 en 8:75 van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) is een vergoedingsregeling opgenomen. U heeft, als belanghebbende, recht om bij het in behandeling nemen van een bezwaar- of beroepsprocedure de kosten die u “redelijkerwijs heeft moeten maken” door het bestuursorgaan vergoed te krijgen. Om deze vergoeding te kunnen ontvangen, dient u in de eerste instantie bij het maken van een bezwaar, dit te vermelden. Daarnaast moet het gaan om een fout van het bestuursorgaan, waardoor het bestreden besluit wordt herroepen. Met andere woorden, u wordt door het maken van uw bezwaar in gelijk gesteld. 

Voor welke procedures geldt deze regeling?

De procedures die in aanmerking komen voor deze vergoeding zijn de procedures bij de bestuursrechter, bezwaarprocedure en administratief beroep. Deze vergoeding geldt niet voor voorbereidingsprocedures, waarbij iemand zijn of haar bedenkingen of zienswijze aan het bestuursorgaan bekend maakt. Dit blijkt uit de rechtspraak van de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State (Afdeling), waarin de Afdeling de voorbereidingsprocedures uitsluit.[1]

Puntenregeling

De wetgever heeft voor de kostenvergoeding een aparte regeling, Besluit proceskosten bestuursrecht, in het leven geroepen. Hierin wordt toegelicht welke kosten voor de genoemde vergoedingen, uit artikels 7:15 lid 2, 7:28 lid 2 of 8:75 Awb, in aanmerking komen. Daarnaast heeft dit besluit een bijlage waarin een vastgesteld bedrag met puntenregeling voor de vergoeding van proceskosten voor professionele rechtsbijstand staat omschreven.

Externe rechtsbijstand

Een van de belangrijkste kostenpost, is de gemaakte kosten voor professionele externe rechtsbijstand. Hiervoor spelen de onderstaande punten een belangrijke rol:

Kosten

Bij kosten gaat het niet enkel om de kosten die u reeds heeft voldaan. Ook de openstaande facturen die u nog dient te betalen maakt deel uit van de kostenvergoeding. Daarnaast is door de ontwikkelingen in de vaste rechtspraak bepaalde punten verder verduidelijkt. Zo heeft de Afdeling in een zaak bepaald, dat ook een rechtsbijstandverlener die op basis van ‘no cure, no pay’ werkt, onder kosten kan worden geschaard.[2]

Beroepsmatig

Dit houdt in dat het bijstaan van bezwaar- en/of beroepsprocedures tot de taken van uw rechtsbijstandverlener toebehoort. Dit hoeft echter niet het enige beroepsmatige taak van de rechtsbijstandverlener te zijn. Daarnaast staat volgens de jurisprudentie vast, dat dienstverlening aan familie en/of vrienden het beroepsmatige eigenschap van de dienstverlening niet verandert, en dat er nog steeds sprake kan zijn van beroepsmatigheid van de rechtsbijstandsverlening.[3]Er wordt echter wel vanuit gegaan, dat wanneer u en uw rechtsbijstandverlener tot eenzelfde huishouden behoren, dat de rechtsbijstandverlening niet als beroepsmatig verlenen van rechtsbijstand kan worden aangemerkt.[4]

Door een externe rechtsbijstandverlener

Met andere woorden, dient u een derde in te schakelen, waardoor het verlenen van rechtsbijstand aan uzelf[5]en/of uw kantoorgenoten wordt uitgesloten. Daarnaast heeft de Afdeling haar jurisprudentie aangepast met betrekking tot rechtsbijstandverlening aan familieleden. Hier heeft de Afdeling zich aangesloten aan de uitspraak van de Hoge Raad van 19 oktober 2012. Enkel wanneer het gaat om gezamenlijke huishouden tussen u en uw rechtsbijstandverlener, kan er geen sprake zijn van “derde”.[6]

Rechtsbijstand

Volgens artikel 8:24 Awb, kunt u zich laten bijstaan of door een gemachtigde laten vertegenwoordigen.

Conclusie

Deze regeling zorgt ervoor dat uw kosten voor een bezwaar- of beroepsprocedure heel laag of nihil zijn, wanneer het bestuursorgaan haar besluit niet op een zorgvuldige wijze heeft genomen.

Wellicht heeft u na het lezen van deze blog enkele vragen? U kunt altijd vrijblijvend contact met ons opnemen. U kunt hiervoor gebruik maken van onze contactformulier. Ook is het mogelijk om ons te schrijven of te bellen (06 280 188 80). U kunt ons ook via onze social media-kanalen bereiken. Wij proberen uw vraag zo spoedig mogelijk te beantwoorden.


[1]ABRvS 08-12-1997, ECLI:NL:RVS:1997:ZF3396

[2]ABRvS 23-07-2008, ECLI:NL:RVS:2008:BD8321

[3]HR 19 oktober 2012, ECLI:NL:HR:2012:BY0531

[4]Idem, r.o. 3.2.1.

[5]ABRvS 31-05-1999, ECLI:NL:RVS:1999:AN6043

[6]ABRvS, 07-11-2012, ECLI:NL:RVS:2012:BY2474